Moscow rơi vào thế khó

Các tập đoàn dầu khí quốc doanh lớn của Trung Quốc đã tạm dừng nhập khẩu dầu thô Nga vận chuyển bằng đường biển, sau khi Mỹ ban hành lệnh trừng phạt nhắm vào hai tập đoàn dầu mỏ hàng đầu của Moscow là Rosneft và Lukoil. Thông tin này được nhiều nguồn thương mại tiết lộ ngày 23/10 với Reuters, cho thấy tác động lan rộng của vòng trừng phạt mới đối với thị trường năng lượng toàn cầu.

Quyết định từ Trung Quốc được đưa ra chỉ không lâu sau khi các nhà máy lọc dầu lớn tại Ấn Độ, khách hàng số một của dầu Nga, cho biết sẽ cắt giảm mạnh nhập khẩu để tuân thủ hướng dẫn của chính phủ New Delhi và tránh rủi ro từ lệnh trừng phạt của Washington.

Sự sụt giảm đồng thời từ hai khách hàng lớn nhất khiến triển vọng doanh thu dầu mỏ của Nga bị đe dọa nghiêm trọng. Giới phân tích nhận định, Moscow sẽ buộc phải tìm đầu ra mới trong khi các nhà nhập khẩu lớn trên thế giới phải chuyển hướng sang Trung Đông, châu Phi hay Mỹ Latinh, đẩy giá dầu toàn cầu lên cao.

Theo các nguồn tin, 4 tập đoàn quốc doanh PetroChina, Sinopec, CNOOC và Zhenhua Oil đều đã tạm ngừng mua dầu Nga bằng đường biển trong ngắn hạn. Song, sức mua của các tập đoàn này vốn không lớn. Vortexa Analytics ước tính chưa đến 250.000 thùng/ngày trong 9 tháng đầu năm 2025, trong khi Energy Aspects cho rằng con số khoảng 500.000 thùng/ngày.

Tuy nhiên, Trung Quốc vẫn nhập khoảng 1,4 triệu thùng dầu Nga/ngày bằng đường biển, chủ yếu do các nhà máy lọc dầu tư nhân đảm nhận. Giới thương nhân cho rằng nhóm này sẽ tạm dừng giao dịch để đánh giá tác động của lệnh trừng phạt, song khó có khả năng từ bỏ hoàn toàn dầu giá rẻ từ Nga.

Động thái mới đã tác động tức thì đến giá dầu. Trước khi Mỹ công bố trừng phạt, dầu ESPO giao tháng 11 của Nga được chào bán với mức cộng 1 USD/thùng so với giá Brent ICE, thấp hơn nhiều so với mức cộng 1,70 USD hồi đầu tháng 10.

Trong khi đó, khoảng 900.000 thùng dầu Nga/ngày vẫn tiếp tục chảy vào Trung Quốc qua đường ống, chủ yếu do PetroChina tiếp nhận, được cho là ít bị ảnh hưởng bởi các lệnh cấm vận.

Các thương nhân dự đoán, Ấn Độ và Trung Quốc sẽ tăng mua dầu từ Trung Đông, châu Phi và Mỹ Latinh. Điều này có thể khiến giá các loại dầu “không bị trừng phạt” tăng mạnh, gây áp lực mới đối với thị trường năng lượng vốn đã biến động.

Tham khảo Reuters