Kinh tế Mỹ sẽ đối mặt với cú sốc chiến tranh?

Kinh tế Mỹ sẽ đối mặt với cú sốc chiến tranh?

Nếu một cuộc chiến thương mại toàn cầu là vẫn chưa đủ để các doanh nghiệp và người tiêu dùng “ngấm đòn”, thì có vẻ như xung đột Israel – Iran đang ngày càng có nguy cơ dẫn đến một “cú nốc ao” dành cho họ.

Mặc dù cuộc xung đột diễn ra cách xa đất Mỹ hàng nghìn dặm, nhưng người Mỹ có thể không thoát khỏi tác động kinh tế của nó. Phát biểu với báo giới hôm thứ Tư tuần trước sau cuộc họp chính sách tiền tệ mới nhất của ngân hàng trung ương, Chủ tịch Cục dự trữ liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell nói rằng họ đang theo dõi tình hình. “Điều thường xảy ra là khi có bất ổn ở Trung Đông, bạn có thể thấy giá năng lượng tăng đột biến, nhưng sau đó lại giảm xuống”.

“Những điều đó thường không có xu hướng gây ra tác động lâu dài đến lạm phát, dù vào những năm 1970, chúng từng gây ra tác động như vậy vì có một loạt cú sốc rất, rất lớn xảy ra”, Powell nói thêm.

Trong số đó có Cuộc cách mạng Iran, khiến sản lượng dầu toàn cầu giảm đáng kể và sau đó góp phần làm giá khí đốt vốn đã cao do lệnh cấm vận dầu mỏ của Ả Rập sau chiến tranh Yom Kippur càng tăng cao. Ông Powell dường như chắc chắn rằng sẽ không có nguy cơ xảy ra kịch bản như vậy lần này, đồng thời nói thêm: “nền kinh tế Mỹ hiện ít phụ thuộc hơn nhiều vào dầu mỏ nước ngoài so với những năm 1970”.

Tuy nhiên, các nhà kinh tế không tin rằng cuộc xung đột này không gây ra rủi ro lớn cho nền kinh tế Mỹ.

Trong một lưu ý gần đây gửi đến khách hàng, các nhà kinh tế của JPMorgan cho biết nền kinh tế Mỹ và toàn cầu sẽ phải hứng chịu nhiều cú sốc trong năm nay, trong đó nguy cơ lớn nhất là khả năng xảy ra chiến tranh ở Trung Đông.

Một trong những điểm nghẽn dầu mỏ quan trọng nhất thế giới

Theo James Knightley, chuyên gia kinh tế quốc tế trưởng tại ING, “Một trong những tác động trực tiếp nhất đến người tiêu dùng Mỹ sẽ là nếu eo biển Hormuz bị đóng cửa, dẫn đến chi phí năng lượng tăng đột biến do dòng chảy của dầu khí trên biển bị gián đoạn”. Cơ quan thông tin năng lượng Mỹ gần đây đã gọi Eo biển Hormuz, nơi nối vịnh Ba Tư với vịnh Oman, là “một trong những điểm nghẽn dầu mỏ quan trọng nhất thế giới”.

Năm ngoái, lượng dầu đi qua tuyến đường thủy này trung bình là 20 triệu thùng mỗi ngày, tương đương khoảng 20% ​​lượng tiêu thụ dầu mỏ lỏng toàn cầu.

“Có rất ít lựa chọn thay thế để vận chuyển dầu ra khỏi eo biển này nếu nó bị đóng”, EIA cho biết trong một bài viết trực tuyến hôm thứ Hai. Trong khi đó, Iran đã nhiều lần đe dọa sẽ đóng cửa eo biển này như một hình thức trả đũa.

Tuy nhiên, trong một lưu ý gần đây, các nhà phân tích tại S&P Global Market Intelligence cho rằng mọi chuyện có thể sẽ không nghiêm trọng như những gì chính phủ Iran đã đe dọa.

“Lãnh đạo Iran khó có thể đóng cửa hoàn toàn eo biển Hormuz trong một thời gian dài. Nhiều khả năng là, trước tiên, lực lượng hải quân Iran sẽ triển khai dọc theo eo biển và chặn đường đi của một số tàu nhất định tùy theo quốc kỳ và điểm đến”.

Theo Knightley, dù Mỹ được coi là quốc gia độc lập về năng lượng nhưng giá khí đốt vẫn sẽ “tăng vọt”.

Cú sốc thuế quan

Mặc dù tình trạng tăng giá liên quan đến thuế quan mà các nhà kinh tế dự đoán sẽ xảy ra vẫn chưa xuất hiện trong các báo cáo lạm phát toàn diện do chính phủ Mỹ công bố, nhưng hầu hết mọi người đều tin rằng đó chỉ là vấn đề thời gian.

Khi nền kinh tế Mỹ phục hồi sau đại dịch, lạm phát bắt đầu tăng tốc trên toàn cầu. Tiếp sau đó, cuộc chiến giữa Nga và Ukraine nổ ra, khiến giá xăng tăng vọt và đẩy lạm phát lên cao hơn nữa.

Tình hình này hoàn toàn có thể tái diễn nếu giá xăng tăng cao do xung đột.

“Với việc giá cả tăng do thuế quan đã làm giảm sức mua của hộ gia đình, giá xăng tăng cao sẽ làm tăng thêm áp lực lên túi tiền của người tiêu dùng, gây nguy cơ khiến nền kinh tế suy thoái rõ rệt hơn”, Knightley nói với CNN.

Nhã Thanh (Theo CNN)

FILI

– 10:37 23/06/2025