Greenland cân nhắc chuyển hướng sang Trung Quốc nếu Mỹ và EU thờ ơ với ngành khai khoáng

Greenland cân nhắc chuyển hướng sang Trung Quốc nếu Mỹ và EU thờ ơ với ngành khai khoáng

Mới đây, một bộ trưởng Greenland cảnh báo nếu các công ty khai khoáng Mỹ và châu Âu không nhanh chóng đầu tư vào lãnh thổ Bắc Cực rộng lớn này, Greenland sẽ buộc phải tìm kiếm sự giúp đỡ từ nơi khác để khai thác các mỏ khoáng sản khổng lồ của mình, bao gồm cả từ Trung Quốc.

Trong cuộc phỏng vấn với Financial Times, Bộ trưởng Kinh doanh và Tài nguyên Khoáng sản Naaja Nathanielsen đã chỉ ra tình thế khó khăn mà Greenland đang đối mặt. “Chúng tôi muốn phát triển khu vực kinh doanh và đa dạng hóa nó, và điều đó đòi hỏi đầu tư từ bên ngoài”, bà nhấn mạnh.

Khi được hỏi trực tiếp về khả năng chuyển sang hợp tác với Trung Quốc, bà Nathanielsen đáp lại: “Chúng tôi muốn hợp tác với các đối tác châu Âu và Mỹ. Nhưng nếu họ không xuất hiện, tôi nghĩ chúng tôi cần phải tìm kiếm ở nơi khác”.

Bộ trưởng Kinh doanh và Tài nguyên Khoáng sản Naaja Nathanielsen

Những tuyên bố này phản ánh mong muốn của Greenland trong việc nhận được sự hỗ trợ từ phương Tây để mở rộng nền kinh tế, không chỉ trong lĩnh vực khai khoáng mà còn cả du lịch. Một dấu hiệu tích cực là United Airlines sẽ bắt đầu khai thác đường bay từ New York đến thủ đô Nuuk từ tháng tới.

Vị thế địa lý đặc biệt của Greenland khiến lãnh thổ này trở thành mảnh ghép quan trọng trong bàn cờ địa chính trị toàn cầu. Nơi đây sở hữu những mỏ khoáng sản lớn bao gồm vàng và đồng, tuy nhiên việc tiếp cận và khai thác vẫn còn nhiều thách thức do điều kiện địa lý khắc nghiệt.

Bà Nathanielsen tiết lộ rằng bản ghi nhớ hiện tại về phát triển khoáng sản với Mỹ, được ký kết trong nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên của Donald Trump, đã sắp hết hiệu lực. Trong thời gian chính quyền Biden cầm quyền, Greenland đã cố gắng thăm dò khả năng gia hạn thỏa thuận này nhưng không thành công.

Tình hình trở nên phức tạp hơn khi ông Trump tái đắc cử và nhiều lần khẳng định rằng Mỹ sẽ tiếp quản Greenland, thậm chí có thể bằng vũ lực nếu cần thiết. Điều này đã tạo ra những phản ứng trái chiều từ phía Greenland.

“Chúng tôi có phần hy vọng rằng chính quyền Trump sẽ sẵn sàng tham gia đối thoại với Greenland về phát triển ngành khoáng sản hơn. Chúng tôi đã nhận được nhiều hơn những gì yêu cầu, bởi vì chúng tôi không có mong muốn trở thành người Mỹ”, bà Nathanielsen cho biết.

Bà mô tả những lời đe dọa của ông Trump về việc kiểm soát Greenland là “thiếu tôn trọng và khó chịu”.

Bất chấp những lời hùng hồn của ông Trump, thực tế cho thấy sự quan tâm từ Trung Quốc đối với các thỏa thuận khai khoáng tại Greenland vẫn còn khá hạn chế. Hiện tại chỉ có hai công ty khai khoáng Trung Quốc có mặt tại đây, và cả hai đều chỉ là cổ đông thiểu số trong các dự án chưa hoạt động. Bà Nathanielsen suy đoán rằng các nhà đầu tư Trung Quốc có thể đang thận trọng vì không muốn “khiêu khích bất cứ điều gì”.

Trong bối cảnh này, Greenland vừa có một bước tiến quan trọng khi trao giấy phép khai khoáng đầu tiên theo bộ luật mới cho một liên doanh Đan Mạch-Pháp. Dự án trị giá 150 triệu Euro này sẽ khai thác anorthosite, một khoáng chất quan trọng trong ngành sợi thủy tinh, và dự kiến bắt đầu xây dựng vào năm tới.

Greenland Anorthosite Mining, công ty điều hành dự án, được hỗ trợ bởi quỹ hưu trí Nhà nước Greenland, ngân hàng Đan Mạch Arbejdernes Landsbank, và tập đoàn khai khoáng Pháp Jean Boulle.

Hiện tại, Greenland chỉ có hai mỏ đang hoạt động sản xuất vàng và anorthosite, trong khi hai mỏ khác đã được cấp phép nhưng chưa bắt đầu sản xuất.

Chính phủ liên minh bốn đảng mới tại Nuuk đã cam kết “trước hết tạo ra sự phát triển cho Greenland và người dân Greenland” và ưu tiên làm việc với “các đồng minh và đối tác cùng chí hướng”. Tuy nhiên, bà Nathanielsen thừa nhận rằng Greenland đang “gặp khó khăn trong việc tìm chỗ đứng” trong bối cảnh liên minh phương Tây đang thay đổi.

“Chúng tôi đang cố gắng tìm hiểu, trật tự thế giới mới trông như thế nào? Theo nghĩa đó, đầu tư của Trung Quốc tất nhiên là có vấn đề, nhưng ở một mức độ nào đó, của Mỹ cũng vậy. Bởi vì mục đích của các khoản đầu tư của Mỹ là gì?”, bà đặt câu hỏi.

Trong con mắt của bà Nathanielsen, EU có vẻ là lựa chọn “phù hợp tốt” nhất cho Greenland. Lý do không chỉ vì EU có nhu cầu về các loại khoáng sản mà Greenland sở hữu, mà còn bởi sự phù hợp về các tiêu chuẩn môi trường – một yếu tố quan trọng đối với lãnh thổ Bắc Cực nhạy cảm này.

Vũ Hạo (Theo FT)

FILI

– 11:25 27/05/2025