Tuần bão tố của kinh tế Mỹ: Fed ra quyết định, hạn chót thuế quan và báo cáo việc làm

Tuần bão tố của kinh tế Mỹ: Fed ra quyết định, hạn chót thuế quan và báo cáo việc làm

Hiện tại, có hai câu chuyện đang chi phối nền kinh tế Mỹ – mỗi câu chuyện đều vẽ nên một bức tranh hoàn toàn khác biệt.

Câu chuyện đầu tiên xoay quanh sự kiên cường đáng ngạc nhiên của nền kinh tế Mỹ. Bất chấp làn sóng thuế quan, lạm phát vẫn được kiểm soát ở mức ôn hòa. Dù có cắt giảm việc làm trong khu vực liên bang, tỷ lệ thất nghiệp vẫn duy trì ở mức thấp. Thậm chí khi tâm lý tiêu dùng ngày càng ảm đạm, chi tiêu thực tế vẫn tiếp tục tăng trưởng.

Nhưng câu chuyện thứ hai lại hoàn toàn khác – những vết nứt đang bắt đầu xuất hiện và có khả năng lan rộng sâu hơn. Thuế quan đang từng bước đẩy giá cả tăng cao. Các doanh nghiệp đang thắt chặt tuyển dụng, thậm chí nhiều ngành còn hoàn toàn ngừng tạo việc làm mới. Người tiêu dùng đang cắt giảm chi tiêu cho du lịch, từ vé máy bay đến phòng khách sạn. Và tất cả những điều này xảy ra trước khi tác động toàn diện của các chính sách Trump lan tỏa qua chuỗi cung ứng và “ngấm” vào các quyết định chiến lược của giới doanh nghiệp.

Chỉ còn một tuần nữa, giới đầu tư sẽ có câu trả lời rõ ràng hơn – ít nhất là một phần – về việc câu chuyện nào phản ánh đúng thực tế.

Tuần này hứa hẹn mang đến nhiều dữ liệu quan trọng giúp làm sáng tỏ hướng đi của nền kinh tế: Các báo cáo then chốt về tổng sản phẩm quốc nội (GDP), chi tiêu tiêu dùng, biến động giá cả, và quan trọng nhất – tình hình thị trường lao động.

Song song với đó là những quyết định chính sách có thể định hình tương lai kinh tế. Vào ngày 31/07, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ họp để quyết định lãi suất giữa áp lực chính trị từ Nhà Trắng và sự chia rẽ nội bộ. Rồi đến ngày thứ Sáu (01/08) là thời hạn chót mà ông Trump đặt ra để các quốc gia hoàn tất thỏa thuận thương mại với Mỹ, nếu không sẽ phải đối mặt với mức thuế quan trừng phạt.

“Đây thực sự sẽ là một tuần bão tố”, Marc Giannoni, nhà kinh tế trưởng phụ trách thị trường Mỹ của Barclays nhận định. “Đến ngày 01/08, chúng ta sẽ có số lượng thông tin khổng lồ.”

Bức tranh chưa hoàn chỉnh




Tổng thống Trump đã đến thăm Fed tuần trước và gặp Chủ tịch Jerome Powell. Ông Trump đã nhiều lần đe dọa sa thải ông Powell vì Chủ tịch Fed từ chối cắt giảm lãi suất

“Tuần bão tố” đã bắt đầu sớm từ ngày 20/07, khi Mỹ và Liên minh Châu Âu (EU) đạt được thỏa thuận thương mại sơ bộ với mức thuế quan 15% cho hầu hết hàng hóa nhập khẩu từ châu Âu. Con số này thấp hơn mức 30% mà ông Trump từng đe dọa, nhưng vẫn cao hơn nhiều so với mức thuế trước khi ông nhậm chức.

Dù đã có thỏa thuận với EU, thời hạn thuế quan ngày 01/08 vẫn là yếu tố gây bất ổn lớn nhất cho nền kinh tế trong tuần này. Phần lớn các nhà phân tích cho rằng Trump khó có thể thực hiện mức thuế quan khắc nghiệt mà ông từng đe dọa áp lên những quốc gia chưa ký kết thỏa thuận. Tuy nhiên, nếu các chuyên gia này sai, lạm phát có thể tăng cao hơn và tốc độ tăng trưởng kinh tế có thể chậm lại so với những gì Fed và giới kinh tế đang kỳ vọng.

Điều không may cho Fed là cuộc họp giữa tuần diễn ra trước cả thời hạn thuế quan và hầu hết các báo cáo dữ liệu quan trọng khác.

Các nhà hoạch định chính sách tại Fed được kỳ vọng sẽ giữ nguyên lãi suất lần thứ 5 liên tiếp, nhưng giới đầu tư sẽ chờ đợi các tín hiệu giảm lãi suất trong tương lai.

Giữa bối cảnh bất định này, các nhà dự báo cho rằng Chủ tịch Fed Jerome Powell sẽ tránh đưa ra tín hiệu rõ ràng về thời điểm có thể cắt giảm lãi suất, để mở khả năng giảm sớm nhất vào tháng 9 hoặc trì hoãn lâu hơn.

“Tôi nghĩ ông ấy sẽ cố gắng đưa ra càng ít cam kết càng tốt theo hướng nào”, Michael Pugliese, nhà kinh tế tại Wells Fargo nhận định. “Ông ấy phải cực kỳ thận trọng để không ràng buộc theo cách này hay cách khác”.

Tuy nhiên, lập trường trung lập như vậy có thể khiến ông Powell phải đối mặt với đợt tấn công mới từ Tổng thống Trump. Vị lãnh đạo Nhà Trắng đã liên tục yêu cầu Fed cắt giảm lãi suất mạnh mẽ và đe dọa sa thải ông Powell vì từ chối làm điều này – mặc dù cả ông Powell và nhiều chuyên gia pháp lý khẳng định Tổng thống Mỹ không có quyền này.

Ông Powell cũng đang vật lộn với sự chia rẽ nội bộ. Hiện 2 trong số 7 Thống đốc Fed – Christopher J. Waller và Michelle Bowman, cả hai đều do ông Trump bổ nhiệm – đã công khai ủng hộ việc cắt giảm lãi suất ngay lập tức, dù không ở cường độ mà Tổng thống yêu cầu. Cả hai có thể phản đối quyết định giữ nguyên lãi suất tuần này. Nếu điều đó xảy ra, đây sẽ là lần đầu tiên trong hơn 30 năm có hai thống đốc phản đối cùng một quyết định chính sách tiền tệ.

Trong khi đó, các quan chức Fed khác cho thấy họ không vội vàng cắt giảm lãi suất và đặt câu hỏi liệu việc này có phù hợp trong năm nay hay không.

Hai kịch bản chính

Các quan chức Fed và nhà kinh tế Phố Wall nhìn thấy hai kịch bản cơ bản cho nền kinh tế trong những tháng tới.

Kịch bản đầu tiên là thị trường lao động suy yếu đáng kể và tỷ lệ thất nghiệp tăng. Điều này có thể khiến người tiêu dùng cắt giảm chi tiêu, đồng thời khiến doanh nghiệp khó chuyển chi phí thuế quan sang khách hàng. Sự kết hợp giữa thất nghiệp tăng và tăng trưởng giá chậm lại sẽ tạo điều kiện cho Fed cắt giảm lãi suất mà không lo ngại kích thích lạm phát.

Kịch bản thứ hai là thị trường lao động và nền kinh tế tổng thể tiếp tục thể hiện sự kiên cường như những năm gần đây. Điều này sẽ là tin tốt theo hầu hết tiêu chí – thất nghiệp thấp, thu nhập tăng, chi tiêu duy trì. Nhưng nó cũng giúp doanh nghiệp dễ dàng tăng giá hơn, khiến Fed khó có thể cắt giảm lãi suất khi đối mặt với nguy cơ lạm phát tăng tốc.

“Nếu nền kinh tế phát triển tốt và thị trường tài chính bùng nổ, Fed khó có lý do để cắt giảm lãi suất”, John Roberts, nhà kinh tế với hơn ba thập kỷ làm việc tại Fed, nhận định.

Thông thường, thị trường lao động mạnh là tin vui đối với Fed, ông Roberts bổ sung. Nhưng hiện tại, nó lại có thể làm trầm trọng thêm thách thức chính trị của ông Powell.

“Trớ trêu thay, điều này khiến cuộc sống của Jay Powell khó khăn hơn, vì lý do cho việc cắt giảm lãi suất không còn, và Tổng thống Trump sẽ vô cùng bực bội”, ông Roberts nói.

Báo cáo việc làm hàng tháng sẽ được Bộ Lao động công bố vào ngày 01/08, đưa ra những tín hiệu quan trọng về kịch bản nào có khả năng xảy ra hơn.

Dữ liệu tháng trước cho thấy hoạt động tuyển dụng vẫn mạnh trong tháng 6, nhưng chủ yếu tập trung vào ngành chăm sóc sức khỏe và chính quyền địa phương. Nếu những dấu hiệu yếu kém này trở nên rõ rệt hơn trong tháng 7 – đặc biệt nếu tỷ lệ thất nghiệp tăng từ mức 4.1% hiện tại – điều đó sẽ củng cố quan điểm rằng lãi suất đang tạo quá nhiều áp lực lên nền kinh tế.

“Để Fed cắt giảm lãi suất, tôi nghĩ họ cần thấy một vài báo cáo việc làm không quá khả quan”, Ryan Sweet, nhà kinh tế trưởng về Mỹ tại Oxford Economics cho biết. “Ngôi sao dẫn đường của họ vẫn là tỷ lệ thất nghiệp”.

Câu hỏi lớn về thuế quan

Các thành viên chính quyền Trump đưa ra một kịch bản thứ ba: Tăng trưởng kinh tế tăng tốc, thất nghiệp duy trì ở mức thấp trong khi lạm phát vẫn được kiểm soát.

Theo Joseph Lavorgna, nhà kinh tế hiện là cố vấn của Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent, đạo luật chi tiêu “to đẹp” vừa được thông qua, bao gồm ưu đãi thuế cho một số loại chi tiêu kinh doanh, sẽ thúc đẩy đầu tư.

“Giờ đây dự luật đã được ký thành luật, tôi sẽ rất ngạc nhiên nếu việc tuyển dụng không tăng tốc”, ông nói. Vị này cũng cho rằng thuế quan khó có thể đẩy giá cả tăng đáng kể và lãi suất thấp hơn từ Fed sẽ “kích thích và tạo động lực cho sự bùng nổ kinh tế”.

Tuy nhiên, ít nhà kinh tế bên ngoài chính quyền tin vào những lập luận này. Các mô hình độc lập cho thấy việc cắt giảm thuế sẽ có tác động hạn chế đến đầu tư – và ngay cả khi có, lợi ích có thể mất nhiều năm mới hiện ra. Trong khi đó, thuế quan bắt đầu thể hiện rõ trong dữ liệu giá cả trong tháng 6.

Mặc dù thuế quan đã có hiệu lực vài tháng, tác động của chúng vẫn còn hạn chế vì nhiều lý do. Các nhà nhập khẩu đã tích trữ hàng hóa và nguyên liệu trước khi thuế quan có hiệu lực, tạo ra sự linh hoạt để trì hoãn tăng giá. Nhiều doanh nghiệp cũng thận trọng không muốn đẩy khách hàng ra xa bằng cách tăng giá sản phẩm khi người Mỹ đang cân nhắc kỹ hơn trong chi tiêu.

Nhưng mọi thứ có thể bắt đầu thay đổi khi doanh nghiệp phải đặt đơn hàng mới, đặc biệt nếu mức thuế quan tiếp tục tăng. Các công ty chỉ có thể hấp thụ một lượng chi phí bổ sung nhất định trước khi ảnh hưởng quá mạnh đến lợi nhuận, buộc nhiều công ty phải chuyển chi phí này sang khách hàng.

“Chúng ta sẽ thấy tác động giá rõ rệt hơn và các hộ gia đình sẽ cảm nhận sự thắt chặt nhiều hơn trong thời gian tới”, ông Giannoni dự báo.

Do đó, hầu hết nhà dự báo, bao gồm Fed, kỳ vọng lạm phát sẽ tăng tốc trong năm nay. Và đó là dựa trên mức thuế quan hiện tại – nếu ông Trump tăng đáng kể thuế quan cho nhiều quốc gia vào ngày 01/08, tác động có thể còn lớn hơn nhiều.

Thỏa thuận với EU và Nhật Bản đã thiết lập mức thuế quan thấp hơn so với mức ông Trump từng đe dọa. Điều này đã làm dịu lo ngại về cuộc chiến thương mại toàn diện giữa Mỹ và các đối tác thương mại then chốt.

Tuy nhiên, mức thuế quan 15% trong các thỏa thuận này vẫn cao hơn đáng kể so với kỳ vọng của hầu hết nhà dự báo chỉ vài tháng trước. Hơn nữa, các thỏa thuận này chỉ mới là khung phác thảo hơn là những thỏa thuận hoàn chỉnh. Trong quá khứ, ông Trump cũng áp đặt thuế quan mới ngay cả sau khi đã có thỏa thuận. Điều đó có nghĩa bất kể quyết định nào được đưa ra trước ngày 01/08, nó khó có thể là quyết định cuối cùng.

“Liệu các thỏa thuận này có thực sự loại bỏ mối đe dọa thuế quan trong tương lai?”, Sweet đặt câu hỏi về các thỏa thuận gần đây. “Tôi vẫn hơi hoài nghi về điều đó”.

Vũ Hạo (Theo NYTimes)

FILI

– 10:59 29/07/2025


Các Sàn forex Uy Tín:

Icmarkets

Exness

Source link

Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.