Từ việc ông Putin phải ra lệnh khẩn đến thứ ‘lớn hơn ốc vít’?

Ông Putin bất bình, ra lệnh khẩn?

Ít ngày trước, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã thừa nhận rằng ngành công nghiệp ô tô Nga đang ở trong tình trạng khủng hoảng sâu sắc và không thể tự thoát ra khỏi đó.

Tình hình tồi tệ đến mức ông buộc phải yêu cầu Thủ tướng Mikhail Mishustin chuẩn bị phương án thành lập các cụm công nghiệp ô tô mới ở các khu vực St. Petersburg, Leningrad và Kaluga trước ngày 1/8/2024.

Lẽ dĩ nhiên các quan chức Nga lập tức tuân theo mệnh lệnh.

Và chính quyền khu vực St. Petersburg thậm chí còn vội vàng tuyên bố rằng họ sẽ – và bằng mọi giá – đưa sản lượng ô tô của thành phố của năm 2025 trở lại mức năm… 2021.

Lẽ dĩ nhiên các tuyên bố nói trên rất đáng hoan nghênh – ngoại trừ việc từ thực tế đã diễn ra trong những năm gần đây cho thấy mọi việc sẽ dừng lại ở nhập khẩu linh phụ kiện Trung Quốc về Nga để lắp ráp.

Có vẻ như lại một lần nữa những “cái đầu lạnh” đã quên đi việc tự sản xuất linh phụ kiện để thay thế hàng hóa nhập khẩu.

Và nếu việc hồi sinh ngành công nghiệp sản xuất linh phụ kiện ô tô của Nga không được hồi sinh thì không thể nói về việc phục hưng ngành công nghiệp ô tô – chứ chưa nói đến việc phát triển.

Và ngay cả khi mỗi khu vực của Nga thành lập một cụm công nghiệp sản xuất ô tô, vấn đề vẫn tồn tại.

“Thứ lớn hơn ốc vít”

Tại sao lại nói rằng không ai ở Nga đang nghĩ đến việc thiết lập việc sản xuất các linh phụ kiện và đặt cược vào việc nhập khẩu tất cả những gì cần thiết?

Có một ví dụ cụ thể, gần đây một lãnh đạo của AvtoVAZ (nhà sản xuất ô tô Nga nổi tiếng trên thế giới với nhãn hiệu Lada) ông Oleg Grunenkov đã dõng dạc tuyên bố với trang web Lada.Online như sau:

“Về cơ bản việc Nga thiết kế và sản xuất hộp số tự động là không thực tế. Lý do là vì không có nền tảng (công nghiệp) đầy đủ cho công việc đó – và vì vậy để tiết kiệm thời gian và tiền bạc, giải pháp đúng đắn là đi mua”.

Vị lãnh đạo cũng không quên nhấn mạnh rằng “chỉ riêng việc phát triển hộp số tự động mới sẽ mất 5-7 năm”.

Thực tế là AutoVzglyad đã có được thông tin rằng hiện không chỉ 1 mà có tới 2 hộp số tự động đã được chế tạo ra từ lâu – theo ông Sergey Antonov, người đứng đầu Trung tâm Hộp số Tự động Moscow (một cơ sở sửa chữa ô tô chuyên sâu ở Thủ đô Nga).

Ông Sergey Antonov nhấn mạnh:

“NAMI đã phát triển hộp số điện tử của riêng họ. Vấn đề chỉ là nó chưa được sản xuất hàng loạt và nếu nói riêng về việc thiết kế thì mọi thứ đã xong.

Chúng tôi (doanh nghiệp của ông Sergey Antonov) cũng đã chế tạo được một hộp số tự động của riêng mình, thứ mà nhiều chuyên gia đánh giá tốt.

Tuy nhiên, cả hai không đến được dây chuyền lắp ráp ô tô ở Nga. Vấn đề đơn giản là ở Nga hiện không có nhà máy nào có đủ khả năng sản xuất hàng loạt chúng.

Để so sánh thì ở thời Liên Xô, việc sản xuất tất cả các linh phụ kiện cũng như lắp ráp ô tô đều diễn ra trong cùng một nhà máy – ví dụ cụ thể là ô tô ZiL.

Hiện Nga cần các doanh nghiệp nhỏ gọn chỉ sản xuất chuyên biệt một chi tiết – ví dụ như hộp số tự động. Chỉ khi các nhà sản xuất có thể đặt hàng từ các công ty này thì việc chấn hưng ngành công nghiệp ô tô Nga mới được coi là hiệu quả…”

Có thể thấy các nhà sản xuất ô tô Nga đều không biết tới sự tồn tại của 2 hộp số tự động nói trên – nhưng vấn đề không chỉ có vậy.

Ông Antonov kết luận: “Cần phải đầu tư đáng kể để sản xuất hàng loạt hộp số – hàng tỷ rúp…

Chúng tôi đã rất cố gắng – gõ cửa các cơ quan chức năng liên quan – nhưng kết quả là con số 0 tròn trĩnh. Sự thật là với chỉ vài phép toán cơ bản, các nhà đầu tư (sản xuất ô tô Nga) cũng thấy việc nhập khẩu dễ dàng hơn tự sản xuất, và lợi nhuận cũng đến nhanh hơn,

Một ví dụ nổi bật là hộp số CVT – thứ đã lỗi thời từ lâu – hiện được đưa về Nga từ Trung Quốc. Ở đó (Trung Quốc) chúng không còn được ai quan tâm nữa và rất khó để bán chúng – và vì vậy các đối tác đến từ Phương Đông đang đẩy chúng đến Nga.

Suy cho cùng, người Trung Quốc từ lâu đã phát triển và bắt đầu lắp ráp ô tô nội địa với những hộp số hiện đại, tiên tiến hơn…

Họ sẽ phải dọn các kho chứa đầy kim loại đã dập khuôn (vỏ và chi tiết hộp số) như thế nào? Vậy nên họ chỉ đơn giản đẩy chúng đến với chúng ta…

Liệu đây có phải là một hình ảnh đáng buồn hay không?”