Nhiều doanh nghiệp FDI thay vì vay ở nước sở tại thì họ sang vay ở Việt Nam được lãi suất còn rẻ hơn

Tại Diễn đàn “Chủ động thích ứng, tạo đà bứt phá“ sáng 7/11, các chuyên gia kinh tế và lãnh đạo ngân hàng MB đã cùng thảo luận về triển vọng kinh tế toàn cầu, xu hướng điều hành chính sách tiền tệ – tỷ giá của Việt Nam, tác động của thuế quan và thương mại quốc tế, cũng như triển vọng thị trường ngoại hối và đầu tư trong năm 2026. Đặc biệt, vấn đề tỷ giá và lãi suất được nhiều doanh nghiệp quan tâm trong giai đoạn sắp tới.

Ông Nguyễn Tú Anh, Giám đốc Nghiên cứu Đại học VinUni – Nguyên Vụ trưởng Vụ kinh tế tổng hợp – Ban Kinh tế TW nhận định, việc nhiều Ngân hàng Trung ương lớn giảm lãi suất sẽ giúp Việt Nam có điều kiện thuận lợi trong điều hành tỷ giá và lãi suất.

Ông đánh giá, nếu FED tiếp tục giảm lãi suất thì lãi suất trong và ngoài nước sẽ không còn quá nhênh lệch, từ đó outflow sẽ không lớn như thời gian vừa qua.

“Giai đoạn 2022, chúng ta gần như luôn có thặng dư trên cán cân tài chính, tức là dòng tiền vào vẫn lớn hơn. Nhưng trong năm 2024 đến nay, chúng ta thấy có thặng dư cán cân vãng lai, nhưng thâm hụt cán cân tài chính. Nếu sắp tới chúng ta có dòng tiền đô đi vào thì Ngân hàng Nhà nước cũng sẽ thuận tay hơn trong việc đẩy tiền đồng ra thị trường, áp lực tỷ giá hạ nhiệt và có điều kiện để hạ lãi suất”, ông nói.

Tuy nhiên theo ông cũng có một yếu tố phải cân nhắc là lạm phát kỳ vọng cao lên khi cung tiền tăng mạnh. Ông cho rằng cách tính CPI nên điều chỉnh quyền số của một số cấu phần để phản ánh đúng thực tế hơn.

Cũng tại sự kiện, ông Phạm Như Ánh, Tổng Giám đốc MB đồng ý rằng, về dài hạn, Việt Nam có những điều kiện để giảm lãi suất. Tuy nhiên, trong ngắn hạn, dòng tiền có thể chưa đảo chiều ngay được.

Theo ông Ánh: “Hiện lãi suất điều hành của Mỹ vẫn 3,75-4%/năm. Nếu một đồng USD chuyển vào Việt Nam, rồi chuyển qua VND, năm sau chuyển qua lại USD thì chúng ta có lãi suất VND trừ đi tỷ giá, tức gửi được 5% trừ đi 3% thì được 2%. Rõ ràng để tiền ở Mỹ lãi suất 4% tốt hơn. Đơn giản như vậy!”

Vì thế, trong ngắn hạn dòng tiền chưa thể đảo chiều, cơ hội để nhà điều hành vừa giữ được tỷ giá và vừa giảm lãi suất là rất khó. Và thực tế trong 2 tháng vừa qua, chúng ta thấy lãi suất bắt đầu nhích lên. Bởi đến tháng 10 thì tỷ giá đã tăng 3,5%, hết dư địa và nếu so với cùng kỳ năm ngoái là đã tăng 6%. Như vậy, lãi suất bắt buộc phải nhích lên.

“Hiện lãi suất ở Việt Nam đã ở mức rất thấp, nhiều doanh nghiệp xuất nhập khẩu hiện tại vay có thể lãi suất chỉ 4,5-5%/năm. Đang có một nghịch lý là ngân hàng đi vay USD ở nước ngoài lãi suất 6%, rồi về cho doanh nghiệp trong nước vay lãi suất 4%, vì trong nước không huy động được USD”.

Tổng Giám đốc MB cũng cho biết, trong cơ cấu tăng trưởng tín dụng của năm nay, có sự đóng góp rất lớn của FDI, họ thay vì vay ở nước sở tại 6-7% thì sang Việt Nam vay 4-5%.

Với những phân tích đó, ông Ánh cho rằng trong ngắn hạn, lãi suất tăng lên một chút, nhưng không nhiều. Kể cả tăng 0,5-1% thì vẫn rẻ, so với giai đoạn trước đây, và so với thế giới. Vì lãi suất của chúng ta hiện nay thấp hơn cả Trung Quốc và Mỹ. Đầu năm sau, nếu điều kiện thuận lợi thì lãi suất có thể giảm một chút. Nếu FED giảm lãi suất xuống dưới 3% và các chính sách ổn định thì dòng tiền nước ngoài sẽ trở lại Việt Nam. Hy vọng điều này có thể xảy ra vào giữa 2026 và 2027.