Làn sóng các tập đoàn toàn cầu quay lưng với cam kết khí hậu

Làn sóng các tập đoàn toàn cầu quay lưng với cam kết khí hậu

Từ Amazon đến Wells Fargo, hàng loạt tập đoàn lớn đang đồng loạt rút lui khỏi các cam kết về khí hậu.

Trong nhiều năm qua, các tập đoàn hàng đầu thế giới liên tục đưa ra những cam kết đầy tham vọng nhằm góp phần ngăn chặn những tác động tàn khốc nhất của tình trạng Trái đất nóng lên. Thế nhưng, không ít trường hợp, lời nói trong phòng họp lại khác xa những hành động và đầu tư thực tế. Giờ đây, thời điểm đối mặt đã đến: trước làn sóng rút lui khỏi các cam kết khí hậu, hàng chục doanh nghiệp lớn gần đây đã bắt đầu từ bỏ hoặc làm suy yếu các mục tiêu của mình.

Điều này có thể kéo theo những hệ lụy nghiêm trọng đối với một hành tinh đang lao nhanh về phía thảm họa sinh thái. Dưới đây là bức tranh toàn cảnh về thực trạng này.

Exxon Mobil

Tháng 3/2018: Tập đoàn dầu khí này tuyên bố sẽ đạt được “năng lực kỹ thuật” để sản xuất 10,000 thùng nhiên liệu sinh học từ tảo mỗi ngày vào năm 2025. “Một ngày nào đó, có thể các bạn sẽ gọi tôi là nông dân năng lượng”, một nhà khoa học của Exxon tự tin phát biểu trong một loạt quảng cáo về cam kết này.

Tháng 2/2023: Công ty âm thầm rút khỏi mục tiêu này sau khi cắt kinh phí cho một số dự án nghiên cứu và phát triển tảo. “Tảo vẫn cần thêm thời gian để hoàn thiện”, ông Vijay Swarup, giám đốc cấp cao phụ trách chiến lược và công nghệ khí hậu, cho biết.

BP

Tháng 8/2020: Công ty tuyên bố sẽ giảm sản lượng nhiên liệu hóa thạch 40% vào năm 2030, đồng thời chuyển đổi nhanh sang năng lượng tái tạo. “Ngân sách carbon của thế giới là hữu hạn và đang cạn kiệt rất nhanh”, cựu Tổng giám đốc Bernard Looney phát biểu.

Tháng 2/2025: BP đã thu hẹp mục tiêu này vào năm 2023 trước khi chính thức từ bỏ hoàn toàn trong năm nay, với Tổng giám đốc mới Murray Auchincloss thừa nhận công ty đã đi “quá xa, quá nhanh”. Nhà sản xuất dầu này hiện dự định tăng chi cho dầu khí và giảm mạnh đầu tư vào năng lượng sạch.

Equinor

Tháng 6/2021: Tập đoàn Na Uy cam kết đầu tư nhiều hơn vào năng lượng sạch so với nhiên liệu hóa thạch vào cuối thập kỷ này, nhằm “tạo ra giá trị như một nhà lãnh đạo trong chuyển đổi năng lượng”, Tổng giám đốc Anders Opedal phát biểu.

Tháng 2/2025: Equinor đã xóa bỏ mục tiêu năm 2030 và giảm kế hoạch đầu tư cho năng lượng tái tạo, với lý do “tốc độ chuyển đổi năng lượng chưa đồng đều”, theo ông Opedal.

Eneos Holdings

Tháng 5/2023: Tập đoàn lọc dầu lớn của Nhật Bản cho biết sẽ tập trung nhiều hơn vào các loại nhiên liệu ít carbon, với kế hoạch cụ thể cung cấp tới 4 triệu tấn hydro vào năm 2040.

Tháng 5/2025: Eneos rút khỏi mục tiêu về hydro, Tổng giám đốc Tomohide Miyata giải thích rằng quá trình chuyển đổi toàn diện sang xã hội trung hòa carbon đang chậm lại.

Shell

Tháng 2/2021: Tập đoàn dầu khí này cam kết giảm cường độ carbon của các sản phẩm năng lượng bán ra 45% vào năm 2035.

Tháng 3/2024: Shell hủy bỏ mục tiêu này, đổ lỗi cho “sự bất định trong tốc độ chuyển đổi năng lượng”.

HSBC

Tháng 10/2020: Tập đoàn tài chính Anh cam kết loại bỏ khí thải gây hiệu ứng nhà kính từ hoạt động của mình vào cuối thập kỷ này.

Tháng 2/2025: HSBC lùi mục tiêu phát thải ròng bằng 0 sang năm 2050, viện dẫn các thay đổi trong nền kinh tế.

Wells Fargo

Tháng 3/2021: Ngân hàng này hứa sẽ loại bỏ khí thải liên quan đến các khoản cho vay vào giữa thế kỷ, Tổng giám đốc Charlie Scharf khẳng định biến đổi khí hậu là “một trong những vấn đề môi trường và xã hội cấp bách nhất hiện nay”.

Tháng 2/2025: Wells Fargo từ bỏ kế hoạch xanh hóa hoạt động cho vay, tuyên bố sẽ “đáp ứng khách hàng tại nơi họ đang ở trong chiến lược năng lượng và chuyển đổi của họ”.

Ngân Hàng Hoàng Gia Canada (Royal Bank Of Canada)

Tháng 2/2021: Tổng giám đốc Dave McKay gọi biến đổi khí hậu là “một trong những vấn đề cấp bách nhất hiện nay” và cam kết cho vay 500 tỷ đô la Canada (365.8 tỷ USD) cho các dự án bền vững đến năm 2025.

Tháng 4/2025: Ngân hàng đã gác lại mục tiêu này, viện dẫn các thay đổi trong thực tiễn ngành và quy định của chính phủ.

UBS

Tháng 4/2021: Ngân hàng cam kết đưa phát thải từ hoạt động về 0 vào năm 2025. “Chúng tôi muốn đặt ra chuẩn mực ngành về phát triển bền vững với các cam kết rõ ràng nhằm giúp con người và hành tinh”, cựu Tổng giám đốc Ralph Hamers phát biểu.

Tháng 3/2025: UBS lùi mục tiêu này đến năm 2035 sau khi tiếp quản Credit Suisse.

Hãng Hàng không Delta

Tháng 2/2020: Hãng hàng không này tuyên bố sẽ chi 1 tỷ USD trong một thập kỷ để trở thành hãng trung hòa carbon. “Không có thách thức nào chúng ta đối mặt cần đổi mới hơn phát triển bền vững môi trường”, Tổng giám đốc Ed Bastian nói.

Tháng 3/2022: Delta từng tuyên bố đạt trung hòa carbon sau khi chi hàng trăm triệu USD mua tín chỉ carbon, nhưng sau đó đã từ bỏ phương án gây tranh cãi này. Hiện hãng đặt mục tiêu đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.

Hãng Hàng không New Zealand

Tháng 8/2022: Hãng hàng không đặt mục tiêu giảm tổng lượng phát thải 16% vào năm 2030.

Tháng 7/2024: Air New Zealand rút lại mục tiêu này, viện dẫn việc chậm đổi mới đội bay, nhưng vẫn đặt mục tiêu đến cuối thập kỷ, 10% nhu cầu nhiên liệu sẽ được đáp ứng từ nguồn bền vững.

FedEx

Tháng 3/2021: Tập đoàn chuyển phát nhanh này cam kết một nửa số xe giao hàng mới mua sẽ là xe điện vào năm 2025.

Tháng 5/2024: FedEx cho biết khó đạt được mục tiêu này trong ngắn hạn do cần thêm tiến bộ kỹ thuật.

Walmart

Tháng 9/2020: Nhà bán lẻ này cam kết cắt giảm 35% khí thải từ hoạt động vào năm 2025 và 65% vào năm 2030.

Tháng 12/2024: Walmart cho biết có khả năng không đạt được các mục tiêu này do thiếu “công nghệ carbon thấp hiệu quả về chi phí” cùng nhiều thách thức khác.

Tractor Supply

Tháng 9/2021: Công ty cam kết đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2040. Tổng giám đốc Hal Lawton nhấn mạnh: “Tại Tractor Supply, chúng tôi luôn hoạt động với mục tiêu rõ ràng”.

Tháng 6/2024: Tractor Supply rút lại các mục tiêu carbon cùng các sáng kiến về đa dạng, công bằng và hòa nhập. “Chúng tôi đã nhận được phản hồi từ khách hàng rằng họ thất vọng về chúng tôi”, công ty cho biết trong thông cáo báo chí. “Chúng tôi thực sự lắng nghe ý kiến này”.

Amazon

Tháng 2/2019: Công ty công bố sáng kiến “Giao hàng không phát thải” (Shipment Zero), cam kết một nửa số đơn hàng giao sẽ không phát thải carbon vào năm 2030. “Đạt được mục tiêu này sẽ không dễ, nhưng xứng đáng để kiên trì theo đuổi”, một lãnh đạo viết.

Tháng 5/2023: Amazon hủy bỏ mục tiêu này, thay vào đó cam kết loại bỏ toàn bộ phát thải vào năm 2040. Theo thông báo công ty, “không còn hợp lý” khi có một mục tiêu riêng cho mảng giao hàng.

Coca-Cola

Tháng 2/2021: Tập đoàn đồ uống này, sản xuất hơn 137 tỷ chai nhựa mỗi năm, cam kết cắt giảm 3 triệu tấn nhựa nguyên sinh vào năm 2025, góp phần giảm rác thải toàn cầu.

Tháng 12/2024: Khi lượng nhựa nguyên sinh sử dụng vẫn tăng, Coca-Cola từ bỏ mục tiêu và đặt ra các chỉ tiêu yếu hơn cho việc sử dụng vật liệu tái chế trong chai. “Chúng tôi hiểu rằng hành trình này còn nhiều chặng đường và chúng tôi không thể làm một mình”, bà Bea Perez, giám đốc phát triển bền vững, chia sẻ.

JBS

Tháng 3/2021: Tập đoàn chế biến thịt lớn nhất thế giới cam kết loại bỏ hoặc bù đắp toàn bộ lượng phát thải carbon khổng lồ vào năm 2040. “Chúng ta phải hành động khẩn cấp để chống lại tác động tiêu cực của hiện tượng nóng lên toàn cầu”, Tổng giám đốc Gilberto Tomazoni phát biểu.

Tháng 1/2025: Với rất ít tiến triển, một lãnh đạo phát triển bền vững của JBS nói với Reuters rằng mục tiêu này “chưa bao giờ là một lời hứa”.

PepsiCo

Tháng 1/2021: Công ty cam kết đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2040 và sau đó tuyên bố sẽ giảm sử dụng nhựa nguyên sinh. “Điều này phản ánh một thực tế kinh doanh mới, nơi người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến tương lai của hành tinh”, Tổng giám đốc Ramon Laguarta phát biểu.

Tháng 5/2025: Vì “những yếu tố khách quan và tốc độ tăng trưởng kinh doanh”, tập đoàn thực phẩm và đồ uống này đã lùi mục tiêu khí hậu đến năm 2050, đồng thời nới lỏng các cam kết về sử dụng nhựa.

Quốc An (Theo Bloomberg)

FILI

– 08:29 21/06/2025