Hãng xe điện “bắt chước” Tesla, trao cho CEO gói lương khủng 4.6 tỷ USD

Hãng xe điện “bắt chước” Tesla, trao cho CEO gói lương khủng 4.6 tỷ USD

Rivian, nhà sản xuất xe bán tải và SUV điện đang trên đà bứt phá, vừa công bố một kế hoạch thù lao gây sốc cho CEO RJ Scaringe có thể lên đến 4.6 tỷ USD trong thập kỷ tới.

Gói lương khổng lồ này không chỉ khiến giới tài chính phải kinh ngạc mà còn đánh dấu một xu hướng mới trong việc các công ty công nghệ “bắt chước” Tesla để giữ chân và thúc đẩy các nhà sáng lập.

Giám đốc điều hành Rivian RJ Scaringe tham quan bên trong cơ sở sản xuất ô tô điện của Rivian tại Normal, Illinois, Mỹ ngày 21 tháng 6 năm 2024

Thông báo được đưa ra chỉ một ngày sau khi Tesla khiến thế giới tài chính chấn động với việc cổ đông thông qua gói thưởng 1,000 tỷ USD cho Elon Musk – một mức chưa từng có trong lịch sử doanh nghiệp. Động thái của Rivian cho thấy mô hình “gói thù lao khổng lồ gắn với mục tiêu khó đạt” đang nhanh chóng được áp dụng trong ngành công nghệ, đặc biệt trong lĩnh vực xe điện với sự cạnh tranh gay gắt.

“Mặc dù không sao chép hoàn toàn, nhưng gói thù lao này mang nhiều dấu ấn rõ rệt của Elon Musk,” theo Yonat Assayag, đối tác tại công ty tư vấn bồi thường ClearBridge Compensation Group. “Đây không đơn thuần là việc bắt chước ông Musk, mà là sự tiếp thu triết lý thù lao đã được ông tiên phong”.

Điểm đáng chú ý là gói thù lao mới này thay thế cho một gói thù lao cũ mà ban lãnh đạo Rivian thừa nhận “không có khả năng đạt được”. Kế hoạch điều chỉnh hạ thấp đáng kể các mục tiêu về giá cổ phiếu từ mức 110-295 USD/cp xuống còn 40-140 USD/cp trong 10 năm tới.

Theo kế hoạch mới, CEO Scaringe sẽ nhận được quyền chọn mua tới 36.5 triệu cổ phiếu loại A của Rivian – nhiều hơn khoảng 16 triệu so với gói trước đây – với giá thực hiện 15.22 USD/cổ phiếu (bằng giá đóng cửa vào ngày 06/11). Gói này chiếm khoảng 3% tổng vốn hóa của công ty.

Ngoài ra, ban lãnh đạo cũng tăng gấp đôi lương cơ bản của ông Scaringe lên 2 triệu USD, cùng với việc cấp cho ông 1 triệu đơn vị trong Mind Robotics – công ty con mới chuyên về công nghệ AI công nghiệp vừa tách ra từ Rivian. Thỏa thuận này có thể mang lại cho ông tới 10% lợi ích kinh tế khi công ty đạt ngưỡng lợi nhuận đã định.

Thỏa thuận này diễn ra trong bối cảnh hãng xe điện này đang phải đối mặt với nhiều thách thức. Việc loại bỏ các tín dụng thuế xe điện dự kiến sẽ làm giảm doanh số trong những tháng cuối năm. Công ty cũng vừa thực hiện đợt sa thải khoảng 600 nhân viên – tương đương 4.5% lực lượng lao động – trong nỗ lực cắt giảm chi phí.

Hiện tại, mọi sự chú ý đều đổ dồn vào mẫu SUV R2 cỡ nhỏ hơn với giá thành hợp lý hơn của Rivian, dự kiến ra mắt năm tới. Mẫu xe này được xem là đối thủ trực diện của Model Y – chiếc crossover bán chạy nhất từ Tesla. Thành bại của R2 sẽ định đoạt tương lai của hãng xe điện này.

“So với gói thù lao của ông Musk, thỏa thuận này hợp lý hơn nhiều nhờ tỷ lệ sở hữu thấp của RJ”, Vitaly Golomb, Giám đốc điều hành Mavka Capital và nhà đầu tư của Rivian, nhận định. Hiện ông Scaringe chỉ sở hữu khoảng 2% cổ phần Rivian, trong khi ông Musk nắm giữ 13% Tesla (với quyền bỏ phiếu 15%) và có thể tăng lên 25% nhờ gói lương mới.

Reuters tính toán rằng nếu Rivian đạt tất cả các chỉ tiêu đề ra, ông Scaringe có thể thu về 4.6 tỷ USD (đã bao gồm chi phí thực hiện quyền chọn), trong khi giá trị công ty dự kiến tăng thêm 153 tỷ USD.

Tuy nhiên, nhiều chuyên gia tài chính bày tỏ hoài nghi về mô hình thù lao này. “Mặc dù các gói lương với mục tiêu đầy tham vọng nghe có vẻ hấp dẫn, nhưng những cấu trúc như vậy có thể không phải lúc nào cũng hiệu quả cho các lãnh đạo công ty”, Amit Batish, Giám đốc của công ty nghiên cứu Equilar nhận xét. “Nhiều người phải vật lộn để đạt được các mục tiêu với những thay đổi về chính sách và những trở ngại kinh tế trong nhiều năm”.

Liệu Rivian có thể vượt qua các khó khăn hiện tại và CEO Scaringe có thể biến gói thù lao khổng lồ này thành hiện thực hay không, câu trả lời vẫn còn phía trước. Nhưng một điều chắc chắn: Cuộc đua xe điện không chỉ diễn ra trên đường phố mà còn trong phòng họp ban lãnh đạo, với các gói thù lao tham vọng đang ngày càng trở thành vũ khí mới để thu hút và giữ chân tài năng.

Vũ Hạo (Theo Reuters)

FILI

– 09:42 10/11/2025