Giữ vàng có bất an?

Ngày 28/6, giá vàng SJC được doanh nghiệp vàng niêm yết 66,35 – 66,95 triệu đồng/lượng (mua vào – bán ra). Giá vàng 24K Rồng Thăng Long của Bảo Tín Minh Châu 55,67 – 56,52 triệu đồng/lượng. Cùng thời điểm, giá vàng thế giới ở mức 1.916 USD/ounce, quy đổi theo tỷ giá hiện hành, giá vàng thế giới khoảng 54 triệu đồng/lượng.

Khoảng 10 năm trở lại đây, Việt Nam không nhập khẩu nguyên liệu vàng. Trong khi đó, nhu cầu vàng trong nước ngày càng tăng. Báo cáo xu hướng nhu cầu vàng mới nhất của Hội đồng Vàng Thế giới năm 2022, nhu cầu mua vàng của người Việt đạt 18 tấn vàng, cao nhất trong 14 năm. Lượng tiêu thụ vàng quý 1/2023 ở mức 17,2 tấn. Chính việc khan hiếm nguồn cung đã khiến giá vàng miếng SJC cao hơn giá vàng nhẫn tròn trơn khoảng 10 triệu đồng/lượng. Điều này đã khiến nhiều nhà đầu tư chuyển sang mua vàng nhẫn tròn trơn của doanh nghiệp vàng.

Khi lựa chọn vàng nhẫn tròn trơn, người mua thường tin tưởng vào uy tín của doanh nghiệp vàng. Việc doanh nghiệp vàng liên quan tới đường dây vàng lậu khiến người nắm giữ bất an.

Gần đây nhất, thông tin lãnh đạo Phú Quý bị khởi tố cùng với việc hệ thống cửa hàng đóng cửa, ngừng giao dịch khiến người nắm giữ vàng “đứng ngồi không yên”. Anh Nguyễn Đức Trung (Hà Nội) cho biết, gia đình thường mua vàng nhẫn tròn trơn tại Phú Quý để tích trữ, để dành. Khi biết tin Phú Quý tạm đóng cửa, anh Trung mang số vàng này tới doanh nghiệp vàng khác bán nhưng giá không được như vàng mua tại hệ thống.

“Tôi mua vàng tại Phú Quý vì tin tưởng uy tín doanh nghiệp và thông thường khi bán ra cũng bán tại công ty này. Khi nghe tin, doanh nghiệp liên quan đường dây vàng lậu, tôi rất lo lắng. Bởi nếu doanh nghiệp có vấn đề gì, người nắm giữ vàng như chúng tôi thiệt hại bởi khi bán lại cho đơn vị khác sẽ bị giảm giá”, anh Trung ngậm ngùi.

Buôn lậu vàng có đất?

Số liệu thống kê của Hội đồng Vàng thế giới cho thấy trung bình mỗi năm thị trường Việt Nam có nhu cầu tiêu thụ khoảng 20 tấn vàng trang sức, mỹ nghệ. Như vậy, mỗi tháng có nhu cầu tiêu thụ khoảng 1-1,5 tấn vàng trang sức. Điều này cho thấy nhu cầu nhập khẩu vàng nguyên liệu để sản xuất vàng trang sức, trong đó có nhẫn trơn 24K là không nhỏ.

Tuy nhiên, từ khi có Nghị định 24 về quản lý thị trường vàng (từ năm 2012 đến nay), Ngân hàng Nhà nước độc quyền quản lý thương hiệu vàng miếng SJC, đồng thời chưa cấp phép nhập khẩu vàng nguyên liệu để sản xuất vàng miếng SJC cho doanh nghiệp nào. Nguồn vàng nguyên liệu trên thị trường hiện nay chủ yếu từ mua đi bán lại và lượng vàng doanh nghiệp mua trôi nổi trên thị trường.

Năm 2022, cơ quan công an bắt đường dây buôn lậu hơn 3 tấn vàng với trị giá khoảng 5.000 tỷ đồng từ Lào về Việt Nam. Theo cơ quan điều tra, sau khi tuồn vàng lậu vào Việt Nam, đối tượng này bán lại vàng cho cửa hàng vàng.

Ngày 23/6, Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự “buôn lậu” và “trốn thuế” xảy ra tại cửa khẩu Lao Bảo, Quảng Trị liên quan đến Công ty CP đầu tư vàng Phú Quý và nhiều cá nhân tại đây. Thị trường vàng lập tức “chấn động” với thông tin ông Lê Xuân Tùng, Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc Công ty CP Đầu tư vàng Phú Quý bị khởi tố về tội “Trốn thuế” vì liên quan đường dây buôn lậu vàng từ Lào về Việt Nam này.

Thành lập từ năm 2003, Công ty Cổ phần đầu tư Vàng Phú Quý chuyên sản xuất, phân phối vàng bạc, trang sức, kim cương. Phú Quý là một trong những thương hiệu vàng được nhà đầu tư chọn để mua bán vàng miếng, vàng nhẫn tròn trơn 9999. Kết quả điều tra của cơ quan công an xác định Công ty Phú Quý kê khai và báo cáo quyết toán thuế năm 2021 không trung thực, có dấu hiệu trốn thuế, gây thiệt hại cho Nhà nước Sau khi lãnh đạo bị khởi tố, hệ thống cửa hàng Phú Quý đóng cửa, ngừng giao dịch. Trụ sở chính của Phú Quý trên đường Trần Nhân Tông (Hà Nội) cửa đóng then cài và dán tờ thông báo: Công ty tạm ngừng giao dịch… Ngoài Phú Quý, một lãnh đạo công ty vàng khác bị khởi tố. Cơ quan công an bắt bị can để tạm giam và thi hành lệnh khám xét chỗ ở, nơi làm việc đối với ông Nguyễn Ngọc Phương, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Cổ phần Vàng Phú Cường về tội “Vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới”. Công ty cổ phần Vàng Phú Cường thành lập vào tháng 6/2004, có địa chỉ tại Cầu Giấy (Hà Nội).