Doanh nghiệp linh kiện Nhật rời Trung Quốc để tránh căng thẳng Mỹ – Trung

Doanh nghiệp linh kiện Nhật rời Trung Quốc để tránh căng thẳng Mỹ – Trung

Điển hình cho xu hướng này, nhà sản xuất máy biến áp Tamura có kế hoạch cắt giảm 30% cơ sở tại Trung Quốc, trong khi TDK sẽ lần đầu tiên sản xuất hàng loạt pin điện thoại thông minh tại một nhà máy mới ở Ấn Độ.

Cơ sở sản xuất của Tamura tại Mexico – Ảnh: Tamura

Các nhà sản xuất linh kiện điện tử Nhật Bản đang tái cấu trúc hoạt động sản xuất trên toàn cầu nhằm đối phó với căng thẳng thương mại Mỹ – Trung, điển hình là việc nhà sản xuất máy biến áp Tamura cắt giảm 30% cơ sở tại Trung Quốc.

Tamura hiện có 11 cơ sở tại Trung Quốc, bao gồm cả văn phòng kinh doanh, dự kiến sẽ cắt giảm 30% con số này vào tháng 3/2028.

Chủ tịch Mitsutaka Nakamura cho biết: “Chúng tôi sẽ đẩy mạnh sản xuất ở châu Âu và Mexico, những nơi có rủi ro địa chính trị thấp hơn”.

Gần đây, cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố sẽ áp thêm mức thuế 100% đối với Trung Quốc sau khi Bắc Kinh công bố các biện pháp hạn chế xuất khẩu nguyên tố đất hiếm. Trong bối cảnh căng thẳng giữa Washington và Bắc Kinh ngày càng leo thang, các nhà sản xuất linh kiện điện tử đang tìm cách để không bị cuốn vào cuộc chiến thương mại này.

Vào tháng 11 tới, Tamura sẽ bắt đầu sản xuất hàng loạt cảm biến dòng điện tại tỉnh Saitama, gần Tokyo. Trước đây, các cảm biến này chỉ được sản xuất tại Trung Quốc. Tiếp đó, vào tháng 12, công ty sẽ bán một trong các liên doanh của mình ở Trung Quốc cho một doanh nghiệp địa phương.

Tamura chuyên sản xuất các máy biến áp lớn dùng trong bộ cấp nguồn cho các trung tâm dữ liệu ở Bắc Mỹ. Doanh thu từ khu vực này đóng góp hơn 10% vào tổng doanh thu của công ty.

TDK sẽ bắt đầu sản xuất hàng loạt pin cho điện thoại thông minh vào cuối năm 2025 tại một nhà máy mới ở bang Haryana, miền bắc Ấn Độ. Đây sẽ là lần đầu tiên các linh kiện này được sản xuất bên ngoài Trung Quốc.

Mảng kinh doanh pin của TDK được mở rộng thông qua việc thâu tóm các công ty Trung Quốc, do đó các cơ sở sản xuất chính vẫn sẽ được duy trì tại đây. Tuy nhiên, nhà sản xuất này sẽ triển khai các biện pháp để ứng phó với xu hướng dịch chuyển của khách hàng và nhu cầu ngày càng tăng ở Ấn Độ.

Murata Manufacturing sẽ thành lập cơ sở sản xuất đầu tiên tại Ấn Độ vào năm tài chính 2026 để xử lý công đoạn đóng gói bằng băng dán cho tụ gốm nhiều lớp (MLCC). Trong tương lai, công ty cũng sẽ xem xét việc sản xuất MLCC trực tiếp tại Ấn Độ.

Chủ tịch Norio Nakajima cho biết: “Chúng tôi đang tạo ra nhiều chuỗi cung ứng để đối phó với căng thẳng Mỹ – Trung”.

Các công ty bán sản phẩm hoàn chỉnh tại Mỹ đang ngày càng dịch chuyển cơ sở sản xuất linh kiện sang Đông Nam Á và Ấn Độ, nhằm đón đầu các mức thuế cao có thể áp lên những bộ phận được sản xuất tại Trung Quốc. Kể từ nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump, Apple đã và đang đẩy mạnh sản xuất tại Ấn Độ để giảm tỷ lệ iPhone được lắp ráp ở Trung Quốc.

Vào tháng 4/2025, Mỹ tuyên bố áp thuế quan lên tới 145% đối với Trung Quốc, mặc dù mức thuế này sau đó đã giảm xuống còn 30%. Ông Trump cũng ra tín hiệu sẽ áp thuế cao đối với điện thoại thông minh, một mặt hàng vốn được miễn các loại thuế này trước đây.

Hôm 10/10, ông Trump cho biết thuế quan đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc sẽ tăng lên 100% kể từ ngày 01/11, viện dẫn lý do Bắc Kinh hạn chế xuất khẩu đất hiếm.

Meiko, nhà sản xuất bảng mạch in, đã hoàn thành một nhà máy tại Việt Nam vào tháng 07/2025 với chi phí 50 tỷ yen (327 triệu USD). Nhà máy này dự kiến sẽ sản xuất bảng mạch cho iPhone để cung cấp cho các nhà máy lắp ráp ở Ấn Độ và các nơi khác. Tỷ lệ sản xuất của công ty tại Trung Quốc đạt 70% trong năm tài chính 2018, nhưng đã giảm xuống dưới 50% trong năm tài chính 2024.

Giá trị các lô hàng toàn cầu của các nhà sản xuất linh kiện điện tử Nhật Bản đang trên đà tăng trưởng. Theo Hiệp hội Công nghiệp Điện tử và Công nghệ Thông tin Nhật Bản, giá trị này đã đạt mức kỷ lục 4.53 ngàn tỷ yen trong năm tài chính 2024, tăng 3% so với năm trước. Con số này giúp ngành công nghiệp điện tử Nhật Bản chiếm khoảng 30% thị phần toàn cầu.

Xuất khẩu sang các nước châu Á khác (ngoài Nhật Bản và Trung Quốc) đã tăng 9% lên 958.6 tỷ yen. Trong khi đó, Trung Quốc vẫn là thị trường khu vực lớn nhất với giá trị xuất khẩu đạt 1,580 tỷ yen.

Trong bối cảnh căng thẳng thương mại Mỹ – Trung kéo dài, các nhà sản xuất linh kiện điện tử Nhật Bản dự kiến sẽ tiếp tục dịch chuyển sản xuất để tạo ra các chuỗi cung ứng riêng biệt cho các thị trường ngoài Trung Quốc.

Quốc An (Theo Asia Nikkei)

FILI

– 11:16 13/10/2025