Ai nói họ là “vua copy”?

Trong quá trình phát triển công nghiệp ở Trung Quốc, ngành thép luôn có vị trí đặc biệt. Thép được sử dụng trong máy móc và thiết bị công nghệ cao, vũ khí và thiết bị tiên tiến, cũng như trong đời sống hàng ngày như nhà ở, đường bộ, đường sắt và các công trình xây dựng quy mô lớn.

Tuy nhiên, sản phẩm này, vừa cao cấp vừa bình dân, nhưng không phải ai cũng có thể chế tạo ra tiêu chuẩn như mong muốn. “Thép xé tay” là một trong những cái tên khiến Trung Quốc phải “đau đầu”.

Tuy nhiên, nhóm các chuyên gia của Taigang đã phát triển thành công thép xé thủ công siêu mỏng 0,015 mm vào năm 2020, phá vỡ kỷ lục thế giới. Nó mỏng nhưng không yếu, là một bước đột phá mang tính lịch sử từ thép cứng sang mềm, trở thành một bước đột phá lớn trong sự phát triển khoa học công nghệ.

Công nghệ này đồng thời phá vỡ thế độc quyền của Nhật Bản và Đức.

Nó là một loại kim loại đặc biệt, dễ thao tác thủ công hơn giấy và mỏng hơn một phần sáu độ dày của sợi tóc. Loại thép này được mệnh danh là “viên ngọc quý của ngành thép”, hiện có độ dày tối đa chỉ 0,015 mm. Trong những năm đầu, vì quá trình kiểm soát công nghệ này rất khó khăn nên đất nước tỷ dân phải dựa vào hàng nhập khẩu.

Hơn 700 lần thất bại

Trong ngành sản xuất, Nhật Bản và Đức, với tư cách là những nhà sản xuất sản phẩm chính xác lâu đời. Họ là những nước đầu tiên mở ra thị trường quốc tế cho ô tô và máy quang khắc. Khi Huawei đang phát triển màn hình gập, các nhà cung cấp Nhật Bản đã ngừng cung cấp, khiến dự án suýt nữa thì thất bại. Sau khi đàm phán, họ đề nghị 3 triệu NDT mỗi tấn, tương đương 400 NDT (khoảng 1.5 triệu đồng) cho một miếng cỡ lòng bàn tay.

Không đứng ngoài cuộc, Trung Quốc bắt đầu nghiên cứu và phát triển công nghệ thép xé thủ công vào năm 2016. Vào thời điểm đó, Công ty Taigang không biết tương lai sẽ ra sao nên người quản lý đã dẫn đầu trong việc tổ chức 14 thanh niên có độ tuổi trung bình khoảng 30 để bắt đầu.

14 người đã nghiên cứu và phát triển sau khi thành lập đội ngũ R&D sáng tạo cho thép xé thủ công. Tuy nhiên, công nghệ của Taigang lúc bấy giờ chưa tiên tiến, và thép mỏng nhất mà công ty sản xuất chỉ có độ dày 0,03 mm.

Thiết bị sản xuất chỉ có thể tạo thép 0,03 mm, đây là một đòn giáng mạnh vào đội ngũ kỹ thuật của Taigang. Việc sản xuất các sản phẩm tiên tiến có độ dày 0,01 mm lại càng khó khăn hơn.

Để nắm bắt tốt hơn và vượt qua nút thắt trong sản xuất và nghiên cứu phát triển, các thành viên của nhóm R&D đã dành nửa năm để xác định vật liệu và sau đó dành nhiều năng lượng cho công nghệ quy trình cán thép quan trọng nhất.

Nhiều thử nghiệm liên tiếp được tiến hành, khiến nhóm nghiên cứu vô cùng bối rối. Bởi vì dải băng thường bị đứt sau năm hoặc sáu lần cán, và mỗi lần cán cần hơn 20 bước. Nếu dải băng đột nhiên đứt khi sắp cán xong, tất cả các bước trước đó sẽ hoàn toàn vô nghĩa.

Đầu năm 2018, sau nhiều lần thử nghiệm và sai sót, cuối cùng thép xé tay có độ dày 0,02 mm và chiều rộng 640 mm đã được phát triển. 711 lần thất bại trong hai năm đã được đền đáp bằng kết quả thật. 

Họ dành thêm hai năm để giảm độ dày xuống còn 0,015mm, đạt được bước đột phá về công nghệ vào năm 2020 và chính thức đi vào sản xuất hàng loạt trong năm 2025. Hiện tại, họ có thể sản xuất 3 tấn mỗi ngày, và giá đã giảm trực tiếp xuống còn 1 triệu NDT mỗi tấn, chỉ bằng một phần ba giá nhập khẩu. Công nghệ thép xé thủ công đã đột phá từ 0,02 mm lên 0,015 mm, sản xuất ra sản phẩm thép xé tay mỏng nhất thế giới.

Thép xé tay được sử dụng để làm gì?

Trên thực tế, loại thép này được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Nổi bật nhất trong số đó là sử dụng trong màn hình gập của điện thoại di động. Đây là một trong những vật liệu quan trọng nhất trong sản xuất và nghiên cứu phát triển.

Huawei đã nắm bắt cơ hội này, và đến nửa đầu năm 2025, thị phần điện thoại màn hình gập toàn cầu của hãng đã tăng vọt lên 75%, vượt qua cả Samsung và Apple. 

Bởi vì đặc tính vốn có của nó là mỏng hơn giấy, không làm tăng trọng lượng của sản phẩm, và màn hình gấp có thể chịu được hàng trăm nghìn lần sử dụng gấp mà không bị biến dạng hay vỡ. 

Ngoài việc được sử dụng rộng rãi trong màn hình gập của điện thoại di động, loại vật liệu này còn được ưa chuộng ở nhiều lĩnh vực trong cuộc sống, chẳng hạn như khuôn trong tấm pin mặt trời linh hoạt và thậm chí là vật liệu cơ bản trong cáp của tàu đệm từ.

Đối với các lĩnh vực bí ẩn và phức tạp hơn, thép xé cũng có thể được sử dụng trong cảm biến áp suất hàng không vũ trụ và hoàn thiện quần áo chống bức xạ và các lĩnh vực thiết bị khác.

Có thể thấy, tốc độ sản xuất của Trung Quốc chưa bao giờ dừng lại và dần chiếm vị trí đặc biệt trên thị trường toàn cầu.