M&A toàn cầu bùng nổ 4.5 ngàn tỷ USD, năm tốt thứ hai trong lịch sử

M&A toàn cầu bùng nổ 4.5 ngàn tỷ USD, năm tốt thứ hai trong lịch sử

Thị trường M&A toàn cầu đã có năm bùng nổ khi vượt mức 4 ngàn tỷ USD, lần đầu tiên kể từ đợt sốt năm 2021. Số lượng kỷ lục các giao dịch khổng lồ đã đẩy phí ngân hàng đầu tư lên mức cao thứ hai từ trước đến nay.

Từ đầu năm 2025, 68 thương vụ có trị giá ít nhất 10 tỷ USD đã định hình lại các lĩnh vực từ truyền thông đến công nghiệp. Các công ty đã tận dụng thị trường sôi động, nguồn tài chính dồi dào và quy định nới lỏng của Mỹ để thực hiện những giao dịch chiến lược không thể thực hiện được trong điều kiện khác.

Hoạt động thâu tóm sáp nhập (M&A) toàn cầu tăng vọt gần 50% so với năm 2024, đạt 4.5 ngàn tỷ USD, theo LSEG. Đây là con số cao thứ hai trong hơn 40 năm ghi nhận, chỉ bị vượt qua bởi cơn sốt M&A thời đại dịch năm 2021.

“Tôi chưa thấy M&A quy mô lớn như thế này trong một thập kỷ. Đây là những giao dịch thực sự đang biến đổi các ngành công nghiệp”, Tony Kim, đồng Chủ tịch ngân hàng đầu tư Centerview Partners nhận định. “M&A quy mô lớn đòi hỏi rất nhiều yếu tố quan trọng để thành công, và chúng ta dường như có đầy đủ những yếu tố đó ngày nay”.

Làn sóng giao dịch đã giúp đẩy phí ngân hàng đầu tư lên ước tính 135 tỷ USD, tăng 9% so với năm ngoái. Hơn một nửa đến từ Mỹ với 2.3 ngàn tỷ USD giao dịch có mục tiêu Mỹ – tỷ lệ cao nhất kể từ năm 1998.

“Tâm lý chấp nhận rủi ro hiện tại rất mạnh, với môi trường tài chính và chống độc quyền thuận lợi”, Mark McMaster, Trưởng bộ phận M&A toàn cầu tại Lazard cho biết. “Kết quả là chúng ta thấy động lực ‘tất cả hệ thống đều sẵn sàng' để hoàn thành hầu hết các giao dịch”.

Những thương vụ khổng lồ định hình thị trường

Hai giao dịch lớn nhất trong năm là cuộc chiến giữa Netflix và Paramount để giành Warner Bros Discovery, và sự sáp nhập đường sắt khổng lồ giữa Union Pacific và Norfolk Southern tạo ra gã khổng lồ xuyên lục địa 250 tỷ USD.

Điều này tương tự năm 2021 – năm duy nhất có M&A vượt qua 2025. Hai giao dịch lớn nhất lúc đó là sáp nhập WarnerMedia với Discovery và việc Canadian Pacific Railway mua lại Kansas City Southern với 31 tỷ USD.

Các chuyên gia M&A hàng đầu cho rằng nỗ lực nới lỏng quy định của chính quyền Trump đã khuyến khích doanh nghiệp khám phá những liên kết mà trước đây họ có thể do dự.

“Khách hàng doanh nghiệp sẵn sàng chấp nhận rủi ro quy định cho các giao dịch mang tính chiến lược”, Andrew Nussbaum, đồng Chủ tịch Ủy ban điều hành công ty luật Wachtell cho biết. “Họ thấy cơ quan quản lý sẵn sàng tham gia đối thoại mang tính xây dựng”.

Mặc dù các nhà làm M&A Mỹ đã dự đoán sự phục hồi dưới nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Trump, thuế quan đối ứng công bố đầu tháng 4 đã tạm thời làm gián đoạn động lực ban đầu. Tuy nhiên, hoạt động M&A nhanh chóng phục hồi và kết thúc năm với hai quý liên tiếp trên 1 ngàn tỷ USD, lần đầu tiên trong 4 năm.

“Động lực được xây dựng sau khi phục hồi từ Ngày Giải phóng (02/04) và chỉ tiếp tục tăng mạnh kể từ đó. Có rất nhiều sự quan tâm bị dồn nén trong M&A”, Daniel Mendelow, đồng Trưởng ngân hàng đầu tư Mỹ tại Evercore chia sẻ.

Làn sóng siêu thương vụ diễn ra song song với việc các giao dịch nhỏ sụt giảm mạnh. Tổng số thương vụ M&A giảm 7% xuống mức thấp nhất kể từ năm 2016.

Ngành cổ phần tư nhân phục hồi chậm hơn thị trường chung, chỉ tăng hơn 25% lên 889 tỷ USD. Các quỹ vốn cổ phần tư nhân vẫn khó bán thoát tài sản, mặc dù xuất hiện một số thương vụ mua cổ phiếu về tư nhân đáng chú ý.

Thương vụ lớn nhất là Electronic Arts trị giá 55 tỷ USD, với Quỹ Đầu tư Công Ả-rập Saudi làm chủ đầu tư, được hỗ trợ bởi Silver Lake và Jared Kushner – con rể Tổng thống Trump.

“Câu chuyện chung là các nhà tài trợ không tích cực, nhưng đã có một số giao dịch chuyển thành công ty tư nhân lớn”, Anu Aiyengar, Trưởng bộ phận tư vấn và M&A toàn cầu tại JPMorgan Chase nhận định. “Mặc dù thị trường cổ phiếu đạt kỷ lục, cơ hội bị định giá sai vẫn tồn tại và quy mô của những cơ hội này được thực hiện nhờ nguồn tài chính từ nhiều nguồn khác nhau”.

Triển vọng cho cổ phần tư nhân được củng cố bởi sự gia tăng các IPO lớn như Medline và Verisure, mở ra con đường thay thế để thoái vốn.

“Trong vài năm tới sẽ có nhiều hoạt động hơn, và chúng tôi cảm thấy làn sóng nhà tài trợ đặc biệt mới chỉ mới bắt đầu tăng”, Andre Kelleners, đồng Trưởng ngân hàng đầu tư châu Âu tại Goldman Sachs cho biết.

Vũ Hạo

FILI

– 09:24 27/12/2025