Nhà Trắng tìm cách duy trì thuế quan nếu gặp bất lợi do phán quyết của tòa án

Nhà Trắng tìm cách duy trì thuế quan nếu gặp bất lợi do phán quyết của tòa án

Các mức thuế quan hiện tại thuộc Mục 232 sẽ không bị ảnh hưởng trực tiếp nếu Tòa án Tối cao phán quyết bất lợi về Đạo luật Quyền kinh tế khẩn cấp quốc tế (IEEPA) của Tổng thống Trump.

Quang cảnh cảng hàng hóa Long Beach ở Los Angeles, Mỹ. (Ảnh: THX/TTXVN)

Theo CNBC ngày 8/9, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đưa vụ kiện về quyền áp đặt thuế quan lên Tòa án Tối cao sau khi Tòa Phúc thẩm liên bang phán quyết nhiều sắc thuế nhập khẩu do ông ban hành là vi hiến, đồng thời tìm kiếm các phương thức thay thế để áp đặt thuế nhập khẩu vào hàng hóa nước ngoài.

Các kế hoạch này đã được thảo luận từ lâu trong nội bộ Nhà Trắng và đảng Cộng hòa vì dự đoán khả năng tòa án sẽ can thiệp để ngăn chặn thuế quan của ông Trump.

Tổng thống Mỹ cũng không thể nhanh chóng cải thiện điều kiện thương mại bằng thuế quan như mong muốn và cuộc chiến pháp lý có thể trì hoãn thêm các đàm phán. Tuy nhiên, ngay cả khi bị Tòa án Tối cao bác bỏ, ông Trump vẫn sẽ sẵn sàng tiến hành các lựa chọn thuế quan khác.

Các đồng minh của ông Trump cho biết họ tin tưởng Tòa án Tối cao, nơi có 3 trong 6 thẩm phán do Đảng Cộng hòa bổ nhiệm, sẽ đưa ra cách diễn giải thuận lợi hơn về thẩm quyền của cơ quan hành pháp và tòa án sẽ tìm lý do để duy trì hoặc mở rộng quyền lực của tổng thống, thay vì tìm lý do để hạn chế.

Ngay cả khi các thẩm phán chấp nhận ý kiến của Tòa Phúc thẩm, ông Trump vẫn có các lựa chọn để áp dụng thuế quan thông qua những luật mà Quốc hội đã ủy quyền cho tổng thống. Ví dụ như Mục 232 của Đạo luật Mở rộng thương mại năm 1962, cho phép tổng thống điều chỉnh thuế đối với hàng hóa để bảo vệ an ninh quốc gia sau cuộc điều tra.

Các mức thuế quan hiện tại thuộc Mục 232 sẽ không bị ảnh hưởng trực tiếp nếu Tòa án Tối cao phán quyết bất lợi về Đạo luật Quyền kinh tế khẩn cấp quốc tế (IEEPA) của Tổng thống Trump.

Mục 301 của Đạo luật Thương mại năm 1974 trao quyền điều tra và thực hiện hành động pháp lý khi các quyền của Mỹ bị từ chối trong hiệp định thương mại. Tuy nhiên, không có luật nào cho phép nhanh chóng áp dụng thuế quan như ông Trump muốn qua IEEPA.

Bất kể kết quả phiên tòa như thế nào, ông Trump sẽ lập luận về đặc quyền an ninh quốc gia để tiếp tục áp đặt thuế quan, sử dụng chúng để buộc các quốc gia điều chỉnh trong thương mại quốc tế.

Theo Wall Street Journal ngày 8/9, các doanh nghiệp nhập khẩu tại Mỹ đã bắt đầu chuẩn bị hồ sơ để yêu cầu hoàn thuế, với hy vọng có thể thu hồi hàng triệu USD nếu Tòa án Tối cao ra phán quyết có lợi.

Ví dụ như công ty gia dụng Caraway Home đang sẵn sàng các giấy tờ liên quan đến tờ khai hải quan và số thuế đã nộp, bởi nếu thắng kiện, vụ này có thể giúp công ty lấy lại hơn 1 triệu USD.

Chính quyền Tổng thống Trump đã cảnh báo rằng việc hủy bỏ các sắc thuế này, ước tính từ 750 tỷ USD đến 1.000 tỷ USD, có thể gây gián đoạn nghiêm trọng cho thương mại và nền kinh tế.

Các chuyên gia pháp lý cho rằng nếu sắc thuế bị tuyên là bất hợp pháp, chính phủ có thể tiến hành hoàn tiền một cách chủ động hoặc yêu cầu doanh nghiệp nộp đơn xin hoàn thuế theo quy trình hành chính.

Nhiều nhà bán lẻ và nhà sản xuất tại Mỹ cho biết mức thuế mới rất tốn kém, buộc họ phải cắt giảm chi phí vận hành, đàm phán giảm giá với những nhà cung cấp nước ngoài và tăng giá bán để bù đắp, nên khoản hoàn thuế này sẽ hết sức quan trọng.

Kết quả của Tòa án Tối cao sẽ định đoạt số phận của hàng tỷ USD tiền thuế đã thu, và có thể ảnh hưởng đến niềm tin của các nhà đầu tư cũng như triển vọng tăng trưởng thương mại trong tương lai./.

Đoàn Hùng

Vietnamplus

– 08:26 09/09/2025