CEO toàn cầu chuyển nhà máy, tăng giá và đàm phán miễn trừ để vượt “bão” thuế quan

CEO toàn cầu chuyển nhà máy, tăng giá và đàm phán miễn trừ để vượt “bão” thuế quan

Căng thẳng thương mại đang gia tăng, buộc các giám đốc điều hành hàng đầu phải thay đổi cách vận hành công ty, nơi đầu tư và những gì khách hàng mua.

Trong các cuộc phỏng vấn với CNBC mùa báo cáo thu nhập này, các CEO từ nhiều ngành – từ nhôm và hàng không vũ trụ đến chocolate, ngân hàng, viễn thông và năng lượng – đã gửi một thông điệp rõ ràng: Thuế quan không còn chỉ là chiến thuật chính trị.

Khi các quy tắc thương mại trở nên bất định hơn và thuế quan tái xuất hiện trong các cuộc thảo luận chính sách, các nhà lãnh đạo doanh nghiệp đang xem xét lại mọi thứ từ vị trí nhà máy đến cách định giá sản phẩm. Mô hình “sản xuất đúng lúc” (just in time) truyền thống đang nhường chỗ cho cách tiếp cận thận trọng hơn: Sản xuất hàng hóa gần người mua hơn, xin miễn trừ khi có thể, và luôn cảnh giác với thói quen tiêu dùng thay đổi.

Mùa báo cáo thu nhập này được đánh dấu bởi những biến động tiền tệ, lạm phát và bất ổn chính trị. Trong môi trường đó, thuế quan đã trở thành trọng tâm trong cách các công ty quản lý rủi ro. Đối với nhiều người trong ban lãnh đạo, mối đe dọa không chỉ về chi phí ngắn hạn mà còn về việc duy trì khả năng cạnh tranh lâu dài.

“Chúng tôi lo ngại về khả năng cạnh tranh của nhôm so với các vật liệu khác”, Giám đốc Tài chính Hydro Trond Olaf Christophersen nói với CNBC đầu tuần này. Công ty đã chuyển chi phí thuế quan Mỹ cho khách hàng, nhưng nỗi lo sâu xa hơn là việc “một số khách hàng trong ngành bao bì đã thử nghiệm các lựa chọn thay thế bằng thép và nhựa. Đó là cuộc chơi dài hạn mà chúng tôi đang theo dõi”.

Mối lo ngại của Hydro phản ánh một sự thay đổi rộng lớn hơn: Thuế quan đang thúc đẩy những thay đổi lâu dài trong cách các công ty kinh doanh.

Một trong những phản ứng phổ biến nhất là chuyển sản xuất về gần khách hàng hơn. CEO Ericsson Börje Ekholm cho biết nhà máy Bắc Mỹ của công ty mở cửa năm 2020 là một động thái có tầm nhìn xa. “Chúng tôi đã có nhãn ‘Sản xuất tại Mỹ' (Made in USA) từ lâu”, ông nói. Cơ sở này giờ giúp bảo vệ công ty khỏi những thay đổi chính trị toàn cầu.

CEO Volvo Cars Håkan Samuelsson cũng tập trung vào thị trường Mỹ. “Chúng tôi muốn khai thác hết công suất nhà máy ở Nam Carolina”, ông nói với CNBC, lưu ý rằng công ty đang chia hoạt động thành các khu vực độc lập hơn để các đội ngũ địa phương có thể phản ứng nhanh với chính sách thương mại mới.

Tập đoàn dược phẩm AstraZeneca cũng đang điều chỉnh cơ sở hạ tầng, nhanh chóng chuyển sản xuất sang Mỹ và lên kế hoạch đầu tư 50 tỷ USD vào hoạt động địa phương. “Chúng tôi có nhiều lý do để có mặt ở đây”, CEO Pascal Soriot nói trong cuộc họp trình bày kết quả kinh doanh của công ty.

Đối với một số công ty khác, việc chuyển sản xuất về địa phương không chỉ để tiết kiệm chi phí vận chuyển mà còn vì lý do an ninh quốc gia. “Chúng tôi đang xây dựng trung tâm dữ liệu cho các ‘ông lớn' công nghệ Mỹ tại châu Âu, đồng thời cũng phục vụ khách hàng châu Âu tại Mỹ. Đây là chiến lược tách biệt có chủ ý”, CEO Skanska Anders Danielsson chia sẻ với CNBC. “Việc kiểm soát công nghệ trong nước đang trở thành ưu tiên hàng đầu”.

Không phải công ty nào cũng có thể thay đổi nơi sản xuất. Một số phải dựa vào ngoại giao. CFO Rolls-Royce Helen McCabe cho biết công ty đã làm việc với Chính phủ Anh và Mỹ để giành được miễn trừ cho các bộ phận quan trọng. “Vấn đề không chỉ về thuế quan”, cô nói. “Mà là về việc sắp xếp lại hệ thống sản xuất và chuỗi cung ứng để giảm thiểu những rắc rối không cần thiết”.

Việc các công ty phải vận động hành lang như thế này cho thấy một thay đổi lớn: Chính sách thương mại giờ đây đã trở thành yếu tố không thể thiếu trong kế hoạch kinh doanh. Ngày càng nhiều công ty phải cân nhắc đến mối quan hệ với Chính phủ và các rủi ro chính trị khi đưa ra quyết định.

Tăng giá, rủi ro chính sách và biến động

Tuy nhiên, ngay cả những công ty chủ động nhất cũng không thể lường trước mọi tình huống. Một số lựa chọn tự “gánh” chi phí tăng thêm, trong khi những công ty khác quyết định tăng giá bán nhưng rất thận trọng.

Lindt & Sprüngli, nhà sản xuất chocolate cao cấp, đã tăng giá 15.8% trong năm nay để bù đắp chi phí ca cao tăng vọt, một phần do hạn chế xuất khẩu ở Tây Phi. “Chúng tôi chỉ thấy giảm 4.6% về lượng bán”, CEO Adalbert Lechner nói với CNBC. Nhưng ông thừa nhận rằng người tiêu dùng Mỹ đang trở nên nhạy cảm hơn với giá cả.

CEO Givaudan Gilles Andrier có quan điểm tương tự. “Một số nguyên liệu của chúng tôi đến từ châu Phi và Mỹ Latin”, ông nói với CNBC. “Vì vậy chúng tôi phải chịu một số thuế quan ở những khu vực đó”.

Ngay cả những công ty có nhà máy địa phương cũng không thể tránh được tất cả tác động thương mại khi nguyên liệu thô phải nhập từ nước ngoài.

Đối với các công ty kinh doanh nguyên liệu thô, thuế thương mại chỉ là một phần trong bức tranh lớn hơn về sự bất ổn.

“Điều khó khăn là những biến động này không có căn cứ thực tế”, CEO Shell Wael Sawan giải thích với CNBC về những dao động gần đây trên thị trường dầu. “Đây không phải do nguồn cung dầu thực sự thay đổi, mà chủ yếu là do hoạt động đầu cơ trên thị trường tài chính”.

Theo ông, điều này khiến việc lập kế hoạch đầu tư hoặc kiểm soát rủi ro về giá cả trở nên khó khăn hơn nhiều.

Ngay cả trong lĩnh vực ngân hàng, nơi tác động trực tiếp của thuế quan có vẻ nhỏ, những hậu quả cũng đang xuất hiện. “Khi định giá rủi ro hiện tại, bạn không thể chỉ nhìn vào tín dụng hoặc thanh khoản. Bạn phải tính toán cả sự bất định của chính sách”, CEO UniCredit Andrea Orcel nói với CNBC. Điều này bao gồm căng thẳng thương mại, những bất ngờ từ quy định và tình trạng bế tắc liên quan đến bầu cử.

Mùa báo cáo này cho thấy rõ một điều: Chính sách giờ đây đã trở thành rủi ro kinh doanh chính, không còn chỉ là yếu tố phụ. Với các cuộc bầu cử sắp tới và chính sách công nghiệp đang thay đổi, các công ty đang tăng tốc các hoạt động như chuyển sản xuất về gần nhà, đa dạng hóa nguồn cung, vận động chính phủ và điều chỉnh giá bán.

Thuế quan không chỉ đơn giản làm tăng chi phí mà còn đang thay đổi cả cấu trúc ngành. Khi khách hàng bắt đầu chuyển từ nhôm sang thép hoặc từ chocolate sang kẹo rẻ hơn, các công ty không chỉ lo mất lợi nhuận mà còn có thể mất cả khách hàng.

Do đó, các CEO đang đưa sản xuất về gần thị trường tiêu thụ hơn, tính toán giá cả cẩn thận hơn, và đàm phán tích cực hơn để không bị bỏ lại phía sau trong những thay đổi sắp tới.

Vũ Hạo (Theo CNBC)

FILI

– 09:59 01/08/2025