Sẽ cùng tạo ra dự án AI 500 tỷ USD, gắn liền số phận SoftBank với OpenAI

Khi Masayoshi Son và Sam Altman lần đầu gặp nhau vào năm 2017 tại văn phòng SoftBank ở Tokyo, vị doanh nhân trẻ không có dự án nào đủ lớn để thuyết phục tỷ phú công nghệ Nhật Bản rót vốn đầu tư. Thế nhưng, chỉ 2 năm sau đó, khi OpenAI của Altman phát triển thành một trong những công ty trí tuệ nhân tạo mạnh nhất thế giới, Son manh nha muốn đầu tư gần 1 tỷ USD.

Đáng tiếc, Altman từ chối. Thay vào đó, vị CEO này chọn Microsoft, công ty có thể cung cấp sức mạnh tính toán cần thiết để thúc đẩy sự tăng trưởng của OpenAI.

Kể từ đó, OpenAI của Altman đã trở thành một trong những công ty khởi nghiệp phát triển nhanh nhất mọi thời đại và đang nỗ lực phát triển vượt ra ngoài mối quan hệ đối tác với Microsoft. Điều đó đã mở đường cho SoftBank, dẫn đầu khoản đầu tư khởi nghiệp lớn nhất từ trước đến nay, trong một vòng gọi vốn 40 tỷ USD vào OpenAI. Đổi lại, Son có được thứ mà ông khao khát: vị trí ở trung tâm của thế giới AI.

Tuần này, hai người đàn ông tham vọng đã cùng thảo luận về một dự án trung tâm dữ liệu AI trị giá 500 tỷ USD có tên là “Stargate”. Son, U70, say sưa trong giấc mơ lớn, ngồi đối diện với Altman, người kém ông gần 30 tuổi.

Bất chấp mọi sự khác biệt, họ có chung một niềm tin tuyệt đối rằng kỷ nguyên của trí tuệ nhân tạo tổng quát — khi máy móc có thể vượt trội hơn con người trên các lĩnh vực nhận thức — đã đến gần.

“Khi tôi gặp anh, anh đã nói rằng anh sẽ theo đuổi AGI và tôi ngay lập tức nói rằng, ‘Tôi tin anh. Tôi muốn đầu tư'”, Son nói với Altman ở Tokyo. “Từ đó, tôi đã tin. Tôi không bao giờ nghi ngờ. Hầu hết mọi người vào thời điểm đó đều nghĩ anh bị điên, đúng không?”

“Một số người cũng nghĩ ông bị điên. Mọi chuyện đều ổn cả thôi”, Altman trả lời.

Thỏa thuận giữa Son và Altman được cho là có quy mô và cấu trúc chưa từng có, với các cuộc đàm phán giữa SoftBank và OpenAI diễn ra theo hai giai đoạn, theo Financial Times.

Đầu tiên, có một vòng gọi vốn độc quyền mà SoftBank cam kết đầu tư tới 40 tỷ USD vào OpenAI. SoftBank khó có thể tự mình cung cấp toàn bộ số tiền, vậy nên có quyền đưa các đối tác khác vào vòng gọi vốn. Theo nguồn tin nội bộ, OpenAI có thể chấp thuận hoặc từ chối các nhà đầu tư mới.

Vòng gọi vốn này dự kiến sẽ định giá OpenAI ở mức trước khi huy động vốn là 260 tỷ USD.

“Đây là vòng của Son. Son sẽ được phép đưa các nhà đầu tư khác vào OpenAI trên cơ sở hạn chế”, một người tham gia vào các cuộc đàm phán cho biết.

Trong giai đoạn thứ hai, SoftBank có kế hoạch ban đầu sẽ đầu tư khoảng 15 tỷ USD – 20 tỷ USD vào Stargate. Các đối tác bao gồm MGX, quỹ do nhà nước Abu Dhabi sở hữu và một nhà đầu tư cổ phần Stargate.

Thỏa thuận này phù hợp với thành tích trước đây của Son về việc thực hiện các bước nhảy vọt rót vốn. Một khoản cược ban đầu trị giá 20 triệu USD vào Jack Ma đã giúp Son kiếm được hàng tỷ USD và tạo dựng danh tiếng như hiện tại.

Dĩ nhiên, cuộc tìm kiếm điều lớn lao tiếp theo đôi khi cũng dẫn đến nhiều khoản lỗ lớn, bao gồm 14,2 tỷ USD cho Adam Neumann khi WeWork rơi vào tình trạng phá sản. Tại một thời điểm, một số người đã phải phủ quyết các nỗ lực đầu tư thêm hàng tỷ USD vào công ty của Neumann.

“Điểm yếu của Son là ông ấy chỉ yêu những chàng trai trẻ có tầm nhìn xa này”, một người bình luận.

Kế hoạch cho Stargate đã được lập ra nhanh chóng trong vài tháng qua, thường chỉ có Son và Altman thảo luận chi tiết chứ không có cố vấn.

“Trong vài tháng qua, Sam đã quyết định sẽ cam kết với Son”, một trong những người thân cận với SoftBank nói và cho biết Altman có động cơ riêng của mình – bao gồm cả việc cố gắng mở rộng quan hệ đối tác của mình ra ngoài nhà tài trợ lớn nhất hiện tại, Microsoft.

“Sam không còn điều hành một công ty khởi nghiệp nữa. Đó là một công ty lớn với tham vọng lớn. Vì vậy, mọi quyền lực đều thuộc về họ”, một chuyên gia nói.

Cũng như hai nhân vật chính, một nhóm điều hành cốt lõi được giao nhiệm vụ giải quyết chi tiết, bao gồm Sarah Friar, giám đốc tài chính của OpenAI, Peter Hoeschele, phụ trách xây dựng cơ sở hạ tầng tại OpenAI, Rene Haas, giám đốc điều hành của Arm và Vikas Parekh, giám đốc điều hành của SoftBank.

Stargate được thiết kế riêng để sử dụng OpenAI, dựa trên giả định rằng nhu cầu về sức mạnh tính toán của tập đoàn có trụ sở tại San Francisco này sẽ tiếp tục tăng vọt. OpenAI dự kiến sẽ ký các thỏa thuận để sử dụng bất kỳ trang web nào mà Stargate phát triển hoặc đầu tư, cuối cùng mở rộng dự án cho các khách hàng khác.

OpenAI lập luận trong một bài báo vào năm ngoái rằng “cơ sở hạ tầng là định mệnh”. Altman lạc quan về khả năng đánh bại các đối thủ trong mảng AGI của công ty nếu có đủ nguồn lực.

Trong bối cảnh đó, các mô hình AI mới hiệu quả hơn đang nổi lên, chẳng hạn như R1 của công ty AI Trung Quốc DeepSeek. Bất kỳ sự chậm lại nào về nhu cầu đối với các trung tâm dữ liệu lớn cũng sẽ khiến Stargate đau đầu.

Thỏa thuận mới gắn số phận của SoftBank với khả năng tiếp tục tăng giá trị định giá và nhu cầu với các trung tâm dữ liệu của OpenAI. Hai tập đoàn cũng đã thành lập một liên doanh tại Nhật Bản để bán các sản phẩm của OpenAI, trong khi các công ty trong tập đoàn SoftBank cam kết chi thêm 3 tỷ USD mỗi năm cho các dịch vụ của OpenAI.

“Hiện tại, điều gì tốt cho Sam thì cũng tốt cho Son”, một người quen thuộc cho biết, lưu ý rằng kế hoạch của Son vẫn lớn hơn OpenAI, bao gồm cả việc chuyển sang sản xuất chip.

Theo: Financial Times